• Ein grandios musiziertes Schostakovitch Konzert mit einem fabelhaften Geiger

    10.04.2024

    Von Michael Wruss – OÖNachrichten

    Das hat Sergey Khachatryan derart berührend und zugleich emotional intensiv fühlend umgesetzt und so die ausgedehnte Kadenz zum Innehalten den Höhepunkt voller Glücksgefühle gestaltet und damit das Publikum trotz der “schweren Kost” restlos begeistert. Das tat auch das Ulster Orchestra unter Daniele Rustioni, die Khachatryan perfekt in seinem traumtänzerischen Schwelgen begleiteten und zuvor mit Weberns Passacaglia op.1 und der vierten Symphonie von Johannes Brahms beeindruckten und die Variationen über einen feststehenden Bass aus wunderliche Art gestaltet.

  • Geiger Khatchatryan begeisterte im Brucknerhaus mit hinreißender Virtuosität

    10.04.2024

    Von Paul Stepanek – Oberösterreichisches Volksblatt

    Im Zentrum des Abends stand Dmitri Schostakowitschs 1. Violinkonzert op.77, das vom Solisten Sergey Khachatryan in jeder Phase sensationell interpretiert wurde. Denn einerseits hielt er die langen Melodiebögen des ersten (Nocturne) und dritten Satzes (Passacaglia, Andante) in intensiv emotionaler Spannung, andererseits verlieh er dem temperamentvoll-tänzerischen Charakter des Scherzos und der Burleske im zweiten und dem Final-Satz mitreißend virtuosen Schwung.

    Das Publikum tobte förmlich vor Begeisterung, wurde aber durch die Zugabe wieder zu still reflektierender Besinnung gebracht: Der gebürtige Armenier erinnerte mit einem tief berührend dahinfließenden „Klagelied“ der Violine offenbar an die Schicksalsschläge, die sein Volk bis in die jüngste Vergangenheit immer wieder getroffen haben.

  • Sergey Khachatryan, le violoniste arménien est accueilli par le public bruxellois comme un véritable héros.

    03.04.2024

    Par Victoria Okada pour Classique News

    Son éblouissante interprétation du Premier Concerto pour violon de Max Bruch, acclamée par une ovation debout, est suivie de deux extraits des Sonates pour violon seul d’Eugène Ysaÿe en bis. C’est ainsi l’occasion de fêter un événement discographique de ce printemps : les Sonates d’Ysaÿe qu’il a enregistrées sur le violon Guarneri del Jesù, l’instrument sur lequel Ysaÿe lui-même a joué pendant de nombreuses années.

    Une chose est indéniable : le public est venu pour l’écouter lui, Sergey Khachatryan, premier grand prix au Concours Reine Elisabeth en 2005.
    Dès qu’il apparaît à la porte s’ouvrant sur la scène, des applaudissements bien nourris se font entendre dans la salle art déco (de 1929) pleine à craquer. Dès l’introduction, la sonorité à la fois chaleureuse et intensément pensive creuse les sillons dans la tonalité de sol mineur. La liberté et la rigueur y cohabitent, et tout au long du premier mouvement, ces deux éléments se côtoient, se dialoguent, s’opposent parfois, ou s’enlacent comme deux amoureux. Telle une pièce de théâtre, la musique narre, sous l’archet alerte de notre violoniste, une histoire dont chaque séquence est chargée d’une émotion qui lui est propre. L’expressivité est admirablement contrôlée, si bien qu’on n’entend une seule surexposition de notes. Quelques moments avec des touches sérieuses voire tragiques, comme si on faisait face à une décision cruciale et extrêmement grave, sont contrebalancés par l’Adagio infiniment tendre, gracieux et affectueux. Le chant est là, en envolée apaisante, sur un moelleux tapis orchestral. Le final est débordant de vie, mais le son et le phrasé sont toujours merveilleusement maîtrisés dans une structure solidement construite. Les moments d’élan et de repos sont subtilement dosés, dans un équilibre parfait. Sur un rythme entraînant, Khachatryan fait danser les notes avec une ardeur juvénile. Sa musicalité naturelle ne fait aucunement transparaître une très haute virtuosité qu’exige la partition pour son exécution. Une telle interprétation ne peut se solder que par un triomphe. Les auditeurs se lèvent les uns après les autres, des sifflements et des bravos fusent de partout.
    Le violoniste joue un premier bis, la 3e Sonate « Ballade » en ré mineur d’Eugène Ysaÿe. Comme dans son dernier disque, il la joue avec une infinie gravité et passion, dans une concentration prodigieuse. Un nouveau triomphe. Il revient et prend alors le micro. Il fait part de son émotion qu’il revit à chaque fois qu’il revient dans cette salle. Visiblement ému, il explique que dans les coulisses, il ressent la même sensation qu’il y a 19 ans, quand il attendait son tour pour jouer dans le Concours Reine Elisabeth. Un deuxième bis, toujours extrait d’une Sonate d’Ysaÿe, conclut la première partie du concert dans une atmosphère plus que chaleureuse.
  • Բելգիայի երաժշտասեր հասարակությունն առիթ ունեցավ ունկնդրել տաղանդավոր ջութակահար Սերգեյ Խաչատրյանին

    01.04.2024

    ԼԻԼԻԹ ԳԱՍՊԱՐՅԱՆ for Armen Press

    Ճանաչված հայ ջութակահար Սերգեյ Խաչատրյանն անցած օրերին Բելգիայի ազգային նվագախմբի հետ համերգներով հանդես եկավ Palais des Beaux Art-ի Բրյուսելի եւ Չաղլեղուայի սրահներում։

    Համերգային ծրագրի ամենաուշագրավ հատվածը, անկասկած, ջութակի կոնցերտն էր՝ Մաքս Բրուխի ամենահայտնի ստեղծագործության կատարմամբ: Համերգներն անցկացվեցին Բելգիայի ազգային նվագախմբի կողմից մշտական հրավիրվող դանիացի դիրիժոր Միխայել Շոնվանդտի ղեկավարությամբ:

    Սերգեյ Խաչատրյանն իր տաղանդը բելգիական հանրության համար բացահայտել էր դեռ 2005 թվականին կայացած Բելգիայի Էլիզաբեթ թագուհու միջազգային երաժշտական ​​մրցույթի ժամանակ, որտեղ արժանացել էր առաջին մրցանակի։

    Բելգիացի երաժտասերներին քաջ հայտնի ջութակահարի բրյուսելյան համերգներն համընկան նրա վերջին սկավառակի թողարկման հետ․ Խաչատրյանը նվագել է բելգիացի հայտնի կոմպոզիտոր, ջութակահար Էժեն Իզայիի վեց սոնատները։ Սկավառակի երկրորդ առանձահատկությունն այն է, որ հայ ջութակահարն այդ սոնատները նվագել է հենց հեղինակի՝ 1740 թվականի արտադրության ջութակի վրա:

    Բրյուսելյան համերգի ավարտին երաժշտասերներն հնարավորություն ունեցան ձեռք բերել Սերգեյ Խաչատրյանի սկավառակն իր իսկ ստորագրությամբ։  Տաղանդավոր ջութակահարի հետ կուլիսներում շատ հակիրճ հնարավորություն եղավ խոսել նոր սկավառակի եւ դրա ձայնագրման ընթացքի մասին։

     

    -Ի՞նչ նշանակություն ուներ Ձեզ համար այսպիսի պատմական ջութակի վրա նվագելը, եւ ինչպե՞ս կյանքի կոչվեց սկավառակ թողարկելու գաղափարը։

    -Կապը ստեղծվեց Նիպոն Մյուզիք Հիմնադրամի (Nippon Music Foundation) միջոցով, որի հետ առաջին անգամ կապ հաստատեցի Բրյուսելում՝ մրցույթից հետո, երբ հաղթեցի էլիզաբեթ թագուհու միջազգային մրցույթում։ Որպես հաղթող ստացա «Ստրադիվարի» մոդելի ջութակ․ դա մրցանակի մաս էր կազմում, որով կարող էի նվագել մինչեւ հաջորդ մրցույթը եւ հետո այն պետք է հանձնեի մրցույթի հաջորդ հաղթողին։ Այսպես ստեղծվեց կապը ճապոնական այդ հիմնադրամի հետ, որը նաեւ ուներ Իզայիի՝ 1740 թվականի այս ջութակը։ Ես, իհարկե, չորս տարի նվագեցի այն «Ստրադիվարի»-ի վրա, որ տրամադրել էին ինձ որպես մրցանակի մաս։ Հետո հիմնադրամի հետ լավ հարաբերություններ հաստատեցի, եւ նրանք շարունակեցին ինձ գործիքներ հատկացնել։ Երկու տարի ուրիշ «Ստրադիվարի»-ի վրա նվագեցի, որը նաեւ շատ հավանում էի, նույնիսկ ավելի շատ, քան առաջին մրցանակի շրջանակներում հատկացված գործիքը։ Գիտեի, որ նրանք ունեն Իզայիի «Դել Ջեզո» ջութակը․ պետք է նշել, որ հիմնադրամն ամենամեծ քանակությամբ «Ստրադիվարի» ջութակներ ունեցողն է։ Միշտ տիկին Շիյոմիին, ով հիմնադրամում գլխավոր մարդն էր, հարցնում էի Իզայիի ջութակի մասին։ Միշտ ինչ-որ պատճառ կար՝ հիմա չեն տալիս, ուրիշի մոտ է… Մի օր այդ հիմնադրամի կազմակերպած համերգներից մեկից հետո տիկին Շիյոմին մոտեցավ ինձ եւ հարցրեց՝ արդյոք ուզում ե՞մ նվագել «Դել Ջեզո»-ով։ Առաջին պահին շոկ ապրեցի, ասացի, եթե պետք է ընդամենը փորձեմ ու չշարունակեմ նվագել, դա ցավոտ կլինի։ Իր պատասխանից պարզ դարձավ, որ հնարավորություն կա, որ այն ինձ կհատկացնեն։ Ինձ ժամանակ տվեցին, որ նվագեմ։  Պարզ է, իհարկե, որ գործիքը վատը լինել չէր կարող։ Բայց զուտ անունի համար չէի ուզում նվագել։ Բացառություն արեցին, եւ ես միեւնույն ժամանակ տանն ունեի «Ստրադիվարի» ջութակը, որը շատ հավանում էի։ Ինձ ժամանակ էր պետք հասկանալու համար՝ ուզո՞ւմ եմ, թե՞ ոչ։ Մեկ ամսից ավել երկուսն էլ մոտս էին։ Ի վերջո, որոշեցի վերցնել Իզայիի ջութակը եւ 12 տարի նվագեցի, բալիկիս պես պահեցի։

    -Ո՞րն էր այս եզակի գործիքի առանձնահատկությունը։ Արդյոք այն լավագույն գործիքն է՞, որի վրա նվագել եք։

    -Դժվար է ասել՝ այն լավագույնն է, թե ոչ։ Տարիների ընթացքում ուրիշ գործիքներ էլ եմ փորձել, թեկուզ երկար չեմ նվագել, եւ թվացել է, թե դրանք ավելի լավն են։ Բայց Իզայիի ջութակն աշխարհի լավագույն գործիքներից է, իսկ դրա պատմությունն այն առանձնահատուկ  է դարձնում։ Դա ակնհայտ է։ Իհարկե,  այն ունի իր առանձնահատկությունը, եւ դու էլ պիտի հարմարվես։

     

    -Եթե չեմ սխալվում, Իզային այս վեց սոնատները ի հարգանս Բախի է գրել։ Դա ինչպե՞ս ինտեգրեցիք Ձեր մեկնաբանության մեջ։

    -Այո, երբ կատարում եմ, ինձ համար պարզ է, որ Բախն ամենամեծ դերն է խաղացել այդ գործերը գրելուց, որովհետեւ շատ ես տեսնում Բախին բնորոշ հատկություններ  թե՛ կառուցվածքի, թե՛ անունների եւ թե՛ ռիթմի առումով։ Դրանում է Իզայիի հանճարեղությունը, որ կարողացել է Բախին վերցնել եւ տեղափոխել այսօրվա ջութակային հնարավորությունների դաշտ։ Ես որքան մեծանում եմ, այնքան վիրտուոզ երաժշտությանն ավելի բացասական եմ վերաբերվում, որովհետեւ շատ անգամ այն երաժշտական խորը իմաստ չունի։ Հենց այդ պատճառով է, որ այս գործերն էլ ավելի եմ գնահատում եւ սիրում, որովհետեւ այս վեց սոնատներն իմ պատկերացմամբ վիրտուոզ ոճի գործերի միակ հավաքածուն է, որ երաժշտական շատ խորը իմաստ ունի։ Զուտ ջութակային տեխնիկայի առումով շատ բարդ գործեր են եւ համարվում են վիրտուոզ ժանրի երաժշտություն, բայց շատ ավելի հետաքրքիր են ու խորքային։
    -Որո՞նք էին այն մարտահրավերները, որ ունեցաք սոնատները ձայնագրելիս՝ թե՛ երաժշտական, եւ թե՛ տեխնիկական տեսանկյունից։

    -Տեխնիկապես, իհարկե,  շատ բարդ գործեր են, երաժշտական առումով էլ շատ հետաքրքիր են։ Կա մի բան եւս, որ խոսում է Իզայիի հանճարեղության մասին․ նա իր էությամբ բազմատաղանդ մարդ է եղել։ Կան, օրինակ, ֆենոմենալ ջութակահարներ, բայց նրանք կոմպոզիտոր չեն։ Իզային և՛ շատ հայտնի ուսուցիչ է եղել, որը լուրջ դպրոց է թողել, և՛ դիրիժորություն է արել։ Որպես կոմպոզիտոր՝  նա շատ գործեր չի գրել, բայց այն, ինչ գրել է, հարյուր տոկոսով կատարյալ է։ Նա նաեւ ֆենոմենալ ջութակահար է եղել, ու հիմաունենք նրանից ստացած ժառանգություն, որը շատ իմաստներով հանճարեղ է։

     

    -Կա՞ ինչ-որ դեպք, որ կառանձնացնեք այս սկավառակի պատրաստման ընթացքից։

    -Այս սկավառակը շատ դժվար է ծնվել, որովհետեւ երեք անգամ  փորձել ենք ձայնագրել եւ տարբեր պատճառներով կիսատ է մնացել։ Առաջին անգամ շատ վաղուց էի սկսել ձայնագրել, միայն կեսն էի արել, եւ այդպես էլ մնաց։ Երկար դադարից հետո չէի ուզում շարունակել երկրորդ մասը ձայնագրել, որովհետեւ զգացի, որ այդ պահին ուրիշ ձեւ կնվագեի եւ առաջին ու երկրորդ մասերի մեջ տարբերություն կլիներ։ Հետո ինձ ասացին, որ գործիքը պետք է վերադարձնեմ, դա, իհարկե, սպասելի էր, բայց շատ հանկարծակի։ Ըստ օրենքի՝ նույն գործիքով 7 տարուց ավել չես կարող նվագել։ Իսկ ես դրանից ավելի երկար ժամանակ էի նվագում այդ գործիքով։ Եւս մեկ տարի ժամանակ տվեցին, որ ուրիշ գործիք փնտրեմ։ Այդ ընթացքում քովիդի համավարակը սկսվեց, եւ չկարողացա վերադարձնել գործիքը, ու հենց այդ ժամանակ էլ ձայնագրել եմ սկավառակը։ Համավարակի սկզբում մի տեղ փորձեցի ձայնագրել, շատ լավ դահլիճ էր, բայց ձայնամեկուսացման խնդիր կար, կաթիլների ձայներ էին լսվում։ Էլի առաջին կեսը ձայնագրեցի եւ կիսատ մնաց, քանի որ ռիսկը մեծ էր, որ նույն խնդիրը կլինի։ Եվրոպայում դահլիճ գտնելն էլ հեշտ չէ, բայց գնացի «Բրուկներհաուզ Լինզ», որի ղեկավարն այն ժամանակ Յան Դավիթ Շմիդսն էր, ում հետ շատ լավ հարաբերություն ունեի։ Նա առաջարկեց իրենց կամերային դահլիճում ձայնագրել։ Ինձ երկու ժամկետ էր պետք, քանի որ մեկ սեսիայով չէի կարող վեց սոնատն էլ ձայնագրել։ Բարդ ծնունդ էր,  տարօրինակ զգացում ունեի, այնքան էի ձայնագրել, որ հաշիվը կորցրել էի։ Ես չեմ սիրում այդ ընթացքը, բայց, գուցե, խիստ եմ ինքս իմ հանդեպ։

     

  • Le Belgian National Orchestra a royalement reçu chez lui, Bozar de Bruxelles, le brillant violoniste arménien Sergey Khachatryan

    01.04.2024

    Par Bruno Serrou

    Concert festif le soir du Vendredi de la Semaine sainte à Bruxelles, dans la grande salle Henry Le Bœuf du Bozar devant une salle débordant de mélomanes de tous âges venus assister à la prestation de l’un de ses violonistes favoris, Sergey Khachatryan aujourd’hui âgé de 38 ans, vainqueur en 2005 du prestigieux Concours Reine Elisabeth de Belgique, dont l’édition 2024 est de nouveau consacrée au violon. (…)

    Le magicien du son Sergey Khachatryan exaltant remarquablement des timbres charnus, ronds, feutrés, épanouis. Il faut dire que l’ONB connaît depuis longtemps le violoniste arménien vivant à Francfort et enseignant à la Hochschule de Karlsruhe, puisque, en tant qu’orchestre officiel du Concours Reine Elisabeth depuis la fondation de ce dernier en 1937, il a été le partenaire du soliste dès la finale de l’édition 2005 dont il a remporté le Premier Prix. C’est avec le fort célèbre Concerto n° 1 pour violon et orchestre en sol mineur op. 26 de Bruch, son œuvre la plus courue, au même titre que son Kol Nidrei, pour violoncelle et orchestre op. 47 qui lui est postérieur de quatorze ans, que Sergey Khachatryan a été invité à se produire avec l’orchestre belge qui l’avait accompagné dans la finale du concours voilà bientôt dix-neuf ans. (…)

    Dans cette partition concertante, les cordes ont sonné magnifiquement, de façon opulente et fruitée, autant celles de l’orchestre que celles du soliste, celles du BNO sertissant au somptueux Garnieri del Gesù de Sergey Khachatryan un tissu moelleux et souple, l’artiste arménien parvenant sans difficultés apparentes à chanter, à s’épanouir et à passer sans forcer au-dessus des tutti, à se fondre et à transcender la puissance de l’orchestre, brossant un remarquable Concerto n° 1 pour violon de Bruch dont il a su renouveler la teneur avec une aisance extrême et un bonheur communicatif… En bis, Sergey Khachatryan a donné deux mouvements de Sonates pour violon seul du Liégeois Eugène Ysaÿe (1858-1931) dont il vient de publier l’intégrale chez Naïve (2) enregistrée sur le violon du compositeur, le Guarneri del Gesù de 1740 naturellement nommé « Ysaÿe »…